Celem zrealizowanego projektu badawczego była weryfikacja hipotezy, iż brzoza brodawkowata jako hiperakumulator wybranych pierwiastków śladowych może znaleźć zastosowanie w remediacji gleb, pełnić rolę bioindykatora w bada-niach środowiskowych oraz być gatunkiem przydatnym do nasadzeń ograniczają-cych migrację pierwiastków śladowych do ekosystemu leśnego, bez negatywnego wpływu na swój rozwój i prawidłowe funkcjonowanie.Badania przedstawione w artykule polegały na porównaniu parametrów morfometrycznych aparatu asymilacyjnego brzóz (Betula pendula Roth.) rosną-cych w wyizolowanej geomembraną glebie, do której wprowadzono dwie dawki pierwiastków śladowych w formach łatwo przyswajalnych. Przeprowadzone badania nie wykazały istotnego wpływu wprowadzonych poziomów pierwiastków śladowych na stan aparatu asymilacyjnego brzozy bro-dawkowatej. Z uwagi na powszechne występowanie brzozy w warunkach polskich, jej łatwość do adoptowania się w środowisku o silnej antropopresji oraz małe wy-magania środowiskowe, gatunek ten może być przydatny do nasadzeń w formie barier biogeochemicznych ekranizujących źródła emitujące pierwiastki śladowe (szlaki komunikacyjne, hałdy, składowiska, zakłady przemysłowe, oczyszczalnie). ...
Wzrastający ruch samochodowy na drogach może zdestabilizować funkcjo-nowanie populacji zwierząt wymagających dużych przestrzeni. Aby umożliwić bezkolizyjną migrację zwierzyny konieczna jest budowa przejść nad lub pod tra-sami komunikacyjnymi. Dotychczas nie opracowano odpowiednich wytycznych optymalizujących parametry techniczne przejść górnych oraz właściwych sposo-bów zagospodarowania ekoduktów.Szczegółowy zakres monitoringu przejścia kamerą obejmował:- analizę struktury gatunkowej i wiekowej dzików korzystających z przej-ścia,- analizę sezonowości rocznej i dobowej migracji,- ocenę wpływu czynników fizycznych (hałasu i światła) generowanych przez ruch samochodowy na behawior zwierzyny na przejściu,Analizy zarejestrowanych sekwencji filmowych dowiodły, że prawidłowo zaprojektowane, zagospodarowane i zarządzane przejście górne jest akceptowane przez zwierzynę i zapewnia ciągłość korytarza migracyjnego przeciętego szlakiem komunikacyjnym z dużym natężeniu ruchu. Z przejścia korzystała zarówno zwie-rzyna gruba, jak i małe drapieżniki. W ciągu analizowanego roku odnotowano mi-grację z udziałem ponad 6 tys. dzików. O funkcjonalności modelowego przejścia zadecydowały parametry techniczne obiektu i sposób jego zagospodarowania.
...
The results of field research at 230 river sections located throughout Poland were used to examine the possibility of predicting values of macrophyte metrics of ecological status. Artificial intelligence methods such as artificial neural networks were used in the modelling. The physicochemical parameters of water (alkalinity, conductivity, nitrate and ammonium nitrogen, reactive and total phosphorus, and biochemical oxygen demand) were used as the explanatory (modelling) variables. The explained (modelled) parameters were the Polish MIR (Macrophyte Index for Rivers), the British MTR (Mean Trophic Rank) and the French IBMR (River Macrophytes Biological Index). The quality of the constructed models was assessed using the normalized root mean square error (NRMSE) and the r-Pearson's linear correlation coefficient between variables modelled by the networks and calculated on the basis of the botanical research. These analyses demonstrated that the network modelling MIR values had the highest accuracy. The lowest prediction accuracy was obtained for MTR and IBMR indices. The differences between particular models are likely to result from better adjustment of the Polish method to local rivers (particularly in terms of indicator species used). ...
Wartości odstające są częstym problemem występującym w zbiorze obser-wacji zmiennych ekologicznych i wielokrotnie przyczyniają się do istotnych zmian w końcowej klasyfikacji jakości ekosystemów wodnych. Identyfikacja wartości odstających pozwala ograniczyć różne źródła błędów w monitoringu środowiska, którymi to mogą być człowiek, urządzenia wykorzystywane w badaniach, metoda lub inny czynnik losowy. Niniejsza praca analizuje sposoby weryfikacji wyników w przypadku występowania w nich wartości odstających. W odniesieniu do tego problemu zastosowano wybrane testy statystycznye. Do analiz użyto testów: Q- Dixona, Grubbsa, Hampela, kwartylowy. Testy te były oceniane pod względem czułości detekcji wartości nietypowych. Zbiór danych na którym prowadzone były analizy składał się z comiesięcznych analiz zawartości różnych form azotu oraz fosforu w wodzie. Badania przeprowadzono w 2010 roku na dwóch wielkopolskich rzekach (Głomia i Mogielnica) reprezentujących różny stopień degradacji. ...
The aim of the research described in this paper is to classify groundwaterlevel patterns in pine stands of forest fresh sites. The approach has been employedwith the view to facilitate explaining interactions between physiographic characteristicsand groundwater dynamics in prospective research. The methods whichhave been employed so far for explanation of groundwater level dynamics interactionswith local physiographic conditions do not let to draw firm conclusions. Theclassification of groundwater dynamics patterns requires employing more sophisticatedmethods, because of a relatively extensive range of groundwater dynamicssite-to-site variability expressed, e.g., by amplitude and cycle period. The methodsof groundwater patterns classification proposed in the literature focused either onhydrogeological criteria or, if related to forest ecosystems, focused on water balanceelements in forest habitats.The area selected for investigation represented typical features for theNorthern European Lowland forests defined by soil and form of terrain patternshaped by the last glacial period (Vistulian glaciation) and dominant share of ScotsPine (Pinus sylvestris L.) in stand species composition. The research period coveredthe 2002-2007 hydrological years. The measurement used in analysis covered35 sites equipped with measurement wells. ...
Ruch samochodowy generuje zanieczyszczenia chemiczne, które mogą mieć wpływ na stan zdrowotny drzewostanów. Jako czuły indykator stanu środo-wiska przyrodniczego uznaje się aparat asymilacyjny sosny zwyczajnej (Pinus sy-lvestris L.), którego jakość jest ściśle skorelowana ze stanem zdrowotnym drzewo-stanu. Kumulacja i biosorpcja metali ciężkich np. chromu może prowadzić do redukcji długości i powierzchni oraz deformacji igieł. Jako miarę reakcji na negatywne oddziaływanie drogi przyjęto podstawowe cechy fizyczne igieł sosnowych (długość i masę). Badaniami objęto młodnik sosnowy rosnący w sąsiedztwie drogi krajowej nr 5 na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Igły (jednoroczne i dwuletnie) pobierano z drzewek rosnących w transektach oddalonych od drogi o 20 m, 40 m i 60 m. Badania morfometryczne wykonano na zeskanowanych igłach przy użyciu programu „DigiShape”. Do anali-zy rezultatów badań zastosowano analizę wariancji dla modelu klasyfikacji dwu-czynnikowej, w której uwzględniono rocznik igieł (czynnik A) oraz odległość tran-sektu od drogi (czynnik B). Badania wykazały, że igły pobrane z drzew rosnących w obrębie transektu oddalonego o 60 m od drogi charakteryzowały się istotnie większymi wartościami mas i długości od igieł pobranych z drzew rosnących w ramach transektów odda-lonych o 40 m i o 20 m od drogi. Igły zebrane z drzewek rosnących na transektach oddalonych o 20 m ...
Propagację fal akustycznych w strefie przydrożnej warunkuje energia źródła dźwięku oraz własności ośrodka. Zadrzewienia przydrożne oraz leśne strefy ekotonowe spełniają rolę filtrów ekologicznych dla różnych zanieczyszczeń generowanych przez ruch samochodowy. Drzewa i krzewy rosnące w sąsiedztwie dróg, odbijając i pochłaniając hałas pełnią rolę naturalnych ekranów akustycznych. Celem przeprowadzonych badań była ocena propagacji hałasu komunikacyjnego na terenach zadrzewionych metodą analizy wariancji. Badania prowadzono na terenie leśnym, zadrzewieniu miejskim oraz parkowym. Pomiary natężenia hałasu interpretowano według trzy-czynnikowego i dwuczynnikowego modelu liniowego. Punkty pomiarowe zlokalizowano w różnych odległościach od korony drogi (czynnik A). Pomiary prowadzono w dwóch terminach, tzn. w okresie zimowym oraz w okresie wegetacji (czynnik C). Otrzymane wyniki równoważnego poziomu hałasu na terenach zadrzewionych porównano z wynikami uzyskanymi na powierzchniach kontrolnych niezadrzewionych (czynnik B). Dla celów porównawczych wykonano również badania równoważnego poziomu hałasu w pobliżu poliwęglanowego ekranu akustycznego. Na podstawie analizy wariancji stwierdzono, że wszystkie hipotezy zerowe efektów czynników głównych są odrzucone na rzecz hipotez alternatywnych na poziomie istotności α = 0,01. Oznacza to, że każdy wyróżniony w doświadczeniu czynnik istotnie różnicuje poziom hałasu komunikacyjnego. Przeprowadzone badania wykazały, że najistotniejszym czynnikiem decydującym o propagacji hałasu jest występowanie szaty roślinnej. W zadrzewieniach zlokalizowanych przy drodze krajowej nr 11 w Złotnikach i przy ...
Construction of forest roads on swampy terrains poses many problems and is expensive, therefore the Authors compared the method so far used to achieve road passability owing to the application of rubble with a modern method, where the main element is a geotextile with a track reinforcement of additional fibres. In the presented experiment the geotextile was embedded into the surface structure as a flat layer or as a semi mattress and covered with variously grained sand or crushed granite. Four variants of the surface construction obtained in this way with additionally established reference stretch of the rubble surface were tested using a light weight dynamic deflectometer (LWD) before and after rainfall. The obtained results demonstrated an approximate bearing capacity of the road surface in the tested technologies, clearly exceeding bearing capacity of the reference stretch of road. The rainfall caused a decrease in bearing capacity on all tested sections, however, the greatest decrease of bearing capacity was observed on the reference stretch. The tested technologies do not allow to achieve road surface bearing capacity suitable for the heavy vehicles carrying timber, but they may provide the base layer for this type of roads or form an independent surface on ...
