Zeszyt: 2011, vol. 8 / 01
Przedstawiono wyniki studiów dotyczących zapotrzebowania na energię w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystywania odnawialnych zaso-bów energii (OZE).Stwierdzano, że przeceniane są efekty stosowania energii odnawialnej, a szczególnie spalania biomasy i jej wpływu na emisję gazów cieplarnianych. Na jednostkę uzyskiwanej energii biopaliwa emitują więcej dwutlenku węgla (CO2) niż stosowane paliwa konwencjonalne, a w tym węgiel. Nie można zakładać „zerowej" emisji CO2 powstającej ze spalania biomasy. Nie będziemy mogli do 2020 r. zrealizować naszych zobowiązań wobec Unii Europejskiej (UE) w zakresie oszczędzania energii, emisji gazów cieplarnia-nych i zwiększenia udziału OZE w naszym krajowym bilansie energetycznym.Intensywne zwiększanie zużycia biopaliw stałych, ciekłych i gazowych mo-że zagrażać naszej gospodarce leśnej i rolnej oraz niezbędnej ochronie gleby, wody i powietrza na obszarach wiejskich. Zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych bę-dzie wymagało kapitałochłonnych inwestycji w siłownie jądrowe, wodne i wiatrowe oraz w urządzenia solarne i geotermalne.Niezbędne są interdyscyplinarne badania podstawowe i rozwojowe w za-kresie wpływu przemian energetycznych na kształtowanie i ochronę środowiska wiejskiego.
...
Region Warmii i Mazur posiada jeden z najbardziej wyrazistych wizerun-ków w Polsce. Bardzo silnie kojarzony jest z trzema atrybutami: czystym środowi-skiem, piękną przyrodą i doskonałym miejscem do wypoczynku. Nazwa woje-wództwa jest niemal synonimem krainy jezior i lasów.W publikacji zaprezentowano markowe produkty turystyczne województwa warmińsko-mazurskiego oraz przedstawiono wyniki badań mających na celu m.in.: określenie wpływu markowych produktów turystycznych na funkcjonowanie obiektów turystycznych położonych na obszarach wiejskich, zbadanie ich oddzia-ływania na krajobraz przyrodniczy i kulturowy oraz identyfikację i ocenę elemen-tów produktów turystycznych Warmii i Mazur.Wyniki badań wykazały, iż markowe produkty turystyczne mogą być szansą rozwoju obszarów wiejskich województwa warmińsko-mazurskiego, ale muszą być skorelowane ze zrównoważonym rozwojem regionu. Obecnie markowe pro-dukty turystyczne nie spełniają w pełni oczekiwań podmiotów rynku turystycznego. ...
Celem artykułu było zbadanie relacji pomiędzy krajobrazem kulturowym wsi, a występującą w jego obrębie przestrzenią uzdrowiskową na przykładzie wsi Solec-Zdrój. Na niektóre obszary wiejskie w Polsce już od wielu lat wkroczył ruch turystyczny, w tym uzdrowiskowy (np. Solec-Zdrój, Przerzeczyn-Zdrój, Długopo-le-Zdrój i inne). Wykorzystywał i wykorzystuje on między innymi zasoby krajo-brazu, uznawane za łatwo dostępne „surowce" do produkcji turystycznych atrakcji. Ścisłe są powiązania kultury i turystyki. Turystyka wzbogaca, chroni i popularyzuje dobra kulturalne. Kultura, szeroko rozumiana coraz częściej stano-wi ważny element programów turystycznych, wpływa na rozwój turystyki, na po-dejmowanie podróży turystycznych. Występuje ona trwale, zwłaszcza w turystyce krajoznawczej, uzdrowiskowej, dydaktycznej, studyjnej, językowej, alternatywnej, pielgrzymkowej. Turystyka kulturalna stanowi jeden z najszybciej rozwijających się segmentów globalnego rynku turystycznego. W problematyce tej istotna jest również postawa samorządowców i mieszkańców, którzy w rozwoju turystyki sze-roko pojmowanej dostrzegają źródła dochodów. Wyjątkowo korzystną sytuację posiadają miejscowości uzdrowiskowe dysponujące dodatkowymi walorami jakimi są: lecznicze wody mineralne, mikroklimat, dziedzictwo kulturowe, zwłaszcza obejmujące obiekty infrastruktury uzdrowiskowej.
...
Istnienie infrastruktury technicznej i społecznej ma zasadniczy wpływ na jakość życia mieszkańców oraz rozwój obszarów wiejskich. Główną barierą tego rozwoju jest przede wszystkim brak środków finansowych. Po akcesji Polski do struktur Unii Europejskiej wzrosły szanse na ich pozyskanie. Korzystają z tego szczególnie gminy najbiedniejsze i najmniej rozwinięte pod tym względem. Celem tego artykułu jest ukazanie rozwoju infrastruktury technicznej i społecznej w ta-kich gminach wiejskich, jak: Gietrzwałd, Stawiguda, Dywity, Jonkowo i Purda po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Skupiono się na sieciach infrastruktury wod-nej, kanalizacyjnej, rodzajach i liczbie placówek edukacyjnych, a także rodzajach i liczbie obiektów sportowo-rekreacyjnych. Zbadano także źródła finansowania re-alizowanych inwestycji z podziałem na środki własne, krajowe oraz pozyskane z Unii Europejskiej. Badania wykazały, iż rozwój gmin nie zawsze jest uzależnio-ny od środków pozyskiwanych ze źródeł obcych. ...
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy stanowi jeden z najważniejszych dokumentów planistycznych sporządza-nych na szczeblu lokalnym. Jako instrument kształtowania polityki przestrzennej gminy jest dokumentem wyjściowym do formułowania prawa lokalnego. Stanowi niejako akt przewodni, określającym zamierzenia planistyczne organów gminy, dlatego zawarte w nim ustalenia muszą być jednoznaczne, czytelne i zrozumiałe. Przedmiotem analizy jest studium gminy Lądek Zdrój, w województwie dolnośląskim. W dokumencie odnajduje się wiele niejasności. Autorzy stosują po-jęcia, które są niezrozumiałe, niezdefiniowane i często mylące. Niektóre zapisy studium są na tyle niejednoznaczne, że o transformacji do prawa lokalnego, trudno wyrokować. Istnieje obawa, że nie wystąpi korelacja pomiędzy ustalenia i zawar-tymi w studium, a przyszłym aktami sporządzanymi na niższym szczeblu.
...
Zróżnicowanie sposobu użytkowania obszarów wiejskich w województwie warmińsko-mazurskim ma wpływ na odmienny poziom zagospodarowania infra-strukturalnego poszczególnych jego części. Odmienność ta bezpośrednio oddzia-ływuje na jakość warunków życia mieszkańców oraz możliwości prowadzenia działalności turystycznej. Przyczyn zróżnicowanego poziomu zagospodarowania infrastrukturalnego jest wiele np. położenie względem większych miast, granicy państwa oraz promocja produktów turystycznych.Celem opracowania jest prezentacja wyników badań dotyczących wpływu działalności turystycznej na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Zaprezen-towano również zagrożenia związane z prowadzeniem działalności turystycznej na obszarach wiejskich oraz cechy turystyki zrównoważonej. ...
Przedmiotem pracy jest problematyka kompleksowego urządzania terenów wiejskich przy wsparciu programowym Unii Europejskiej. Ocenie poddano powią-zanie typowego zadania z zakresu geodezji rolnej jakim jest scalenie nieruchomo-ści z możliwością wykorzystania projektów europejskich jako nowatorskich roz-wiązań z zakresu urządzania rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Skupiono się również na omówieniu zmian jakie zaszły w Hawłowicach po wykonaniu scalenia. ...
Warmia i Mazury należą do liderów w dziedzinie jakości środowiska przy-rodniczego. Dla realizacji celów ochrony przyrody podstawowe znaczenie ma ustanawianie form ochrony przyrody. Obszary chronione ze względu na posiadane wartości należą do obszarów przyrodniczo cennych, stanowiących specyficzny element potencjału środowiska przyrodniczego. Jakość tego środowiska oraz sto-sowanie zasady trwałego rozwoju wymaga ciągłego myślenia o zasobach przyrody przez pryzmat przyszłych pokoleń. Szczególną uwagę należy zwracać na zrówno-ważone wykorzystanie zasobów środowiska przyrodniczego oraz edukację ekolo-giczną.Celem opracowania jest przybliżenie zagadnień związanych z ochroną przy-rody w Polsce, a także wskazanie działań podjętych w woj. warmińsko-mazurskim w celu ochrony dziedzictwa przyrodniczego. ...
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy nie rozwiązuje w sposób właściwy nabrzmiewających problemów oraz kon-fliktów o skali ogólnospołecznej, zatem nie może być dobrym narzędziem równo-ważenia rozwoju. Jako element niemal nieograniczonej autonomii samorządu naj-niższego szczebla, utrudnia realizację ponadlokalnych zadań celu publicznego. Sugerowanym rozwiązaniem, zapewniającym zrównoważenie rozwoju przestrzennego są zmiany systemu prawnego, zapewniające wprowadzenie: hierarchicznego, ściśle powiązanego systemu planowania przestrzennego, odpo-wiedzialności finansowej oraz karnej dla osób podejmujących błędne decyzje w zakresie zagospodarowania przestrzennego, ekonomicznego uzasadnienia istot-nych zmian strategii zagospodarowania przestrzennego. ...
Istniejące walory uzdrowiska Lądek Zdrój oraz obszarów wiejskich, to ogromny kapitał dla rozwoju różnych kierunków turystyki. Aktualny system funk-cjonowania, gdzie priorytetem jest turystyka medyczna, musi zmienić swoje zna-czenie. Charakter potencjału oraz przewidywane trendy troski o zdrowie, wskazu-ją, że determinującą rozwój winna być turystyka wypoczynkowa. Swym zakresem obejmuje turystykę wiejską i turystykę uzdrowiskową, gdzie konsumentem jest za-równo osoba chociażby tylko przebywająca w uzdrowisku, jak i też korzystająca z infrastruktury uzdrowiskowej i to niezależnie czy w celu regeneracji zdrowia; czy też w celach leczniczo - rehabilitacyjnych. Produktem turystycznym winna być tożsamość miejsca. Można, więc tak zainteresować klienta walorami, że jest on nie tylko zachęcony do przyjazdu, ale podejmuje decyzję o przybyciu.
...
Studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego zawierają zróżnicowane i niewystarczająco sprecyzowane pojęcia określające obszary, które ze względu na zagrożenia lub możliwe uciążliwości, powinny podlegać odmiennym sposobom zagospodarowania oraz zabudowy. Gminne opracowania planistyczne, nawiązując do obowiązujących przepisów prawnych, określały je jako strefy: ochronne, kon-trolowane lub ograniczonego użytkowania. Również obecnie ustawodawca nie precyzuje pojęcia stref ochronnych, choć na podstawie rozdziałów 3 oraz 4 ustawy Prawo ochrony środowiska, wiele z nich określa jako obszary ograniczonego użyt-kowania lub strefy przemysłowe. Zdarza się, że unikając problemów związanych z dylematami nazewnictwa stref ochronnych, jeśli jest to możliwe, urbaniści wydzie-lają je jako oddzielne tereny funkcjonalne.
...
W pracy przedstawiono rozmieszczenie i zasoby złóż surowców natural-nych oraz wielkość wydobycia kopalin w powiecie strzelińskim. W powiecie wy-stępują granitoidy, granitognejsy, gnejsy, bazalty, łupki krystaliczne, kwarcyty, łupki kwarcytowe, amfibolity, marmury, iły, gliny, utwory piaszczysto żwirowe. Udokumentowane zasoby surowców naturalnych powiatu strzelińskiego kształtują się na poziomie 283 481 000 ton, gdzie w latach 1999-2009 wydobyto łącznie 8 625 000 ton. W powiecie dominują złoża kopalin pospolitych, stanowiących 96,7% udokumentowanych zasobów. Najbogatszą pod względem zasobów jest gmina Strzelin. W gminie Przeworno występuje najwięcej złóż kopalin podstawo-wych. W latach 2003-2008 odnotowano ponad 6. krotny wzrost wydobycia, co wpłynęło na wzrost presji sektora wydobywczego na środowisko, krajobraz i wa-runki życia mieszkańców. ...
Uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla gmi-ny lub jej części zobowiązuje władze gminy do realizacji przyjętych, w drodze uchwały, zapisów planu. Wśród szeregu wydatków, jakie jest zobowiązana ponieść gmina można wymienić m.in.: realizację infrastruktury technicznej należącej do zadań własnych gminy (sieć kanalizacyjna, sieć wodociągowa), realizację inwestycji drogowych, wykup terenów na cele publiczne związane z realizacją zadań własnych gminy oraz roszczenia właścicieli lub użytkowników wieczystych w przypadku obniżenia wartości nieruchomości na skutek ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Analizą objęto koszty realizacji planu miejscowego sporządzanego dla fragmentu wsi Pietrzykowice - Rybnica, w rejo-nie ul. Fabrycznej, w gminie Kąty Wrocławskie. ...
Prezentowane badania ukazują rozwój zainwestowania fragmentu miejsco-wości Białka Tatrzańska widziany przez pryzmat obowiązujących dokumentów planistycznych. Stałemu wzrostowi liczby turystów napływających tu w związku z rozwojem infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, w tym stacji narciarskich, towa-rzyszy rozwój bazy noclegowej i innych usług towarzyszących. Rozwój turystyki we wsi związany jest ze wzrostem antropopresji na obszary o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Na przestrzeni lat nastąpiło zwiększenie inten-sywności zagospodarowania turystycznego analizowanego obszaru. Polityka prze-strzenna gminy jest ważnym instrumentem tworzenia warunków do zrównoważo-nego rozwoju na poziomie lokalnym.
...
Oceny i analizy SWOT przeprowadzone dla gospodarstw agroturystycznych wykazały, że pomimo newralgicznych punktów utrudniających prowadzenie usług (m.in. braku kapitału czy dobrej promocji) obserwuje się duże możliwości tkwiące w działaniach jednostkowych. Posiadany wybór atrakcji i możliwości aktywnego spędzenia czasu, korzystne warunki mieszkaniowe to tylko niektóre z czynników pozwalających zaistnieć gospodarstwom na rynku. Utrudnień w pro-wadzeniu tego przedsięwzięcia należy się doszukiwać przede wszystkim w braku korzystnych i jednocześnie pobudzających tę usługę płaszczyzn instytucjonalnych, organizacyjnych i finansowych. Szczególną rolę w pomocy do pełnego wykorzy-stania potencjalnych zdolności kwater winny odegrać władze lokalne, budzące w gospodarzach największe nadzieje. Działania w sferze poprawy jakości produktu agroturystycznego powinny zmierzać do budowania ofert pod jeden konkretny ro-dzaj nabywców. Z uwagi na walory polskiej wsi podstawowym celem winno być ciągłe nastawienie na łączenie agroturystyki z czynnym gospodarstwem rolnym. ...
Do waloryzacji terenów rolnych można użyć różnych wskaźników ocenia-jących rolniczą przestrzeń produkcyjną. W wykorzystywanych metodach oceny przestrzeni rolniczej wyróżniamy grupy czynników naturalnych lub antropoge-nicznych. Celem pracy jest przedstawienie istniejących metod oceny rolniczej przestrzeni produkcyjnej i czynników uwzględnianych przy jej waloryzacji. Autor w pracy przedstawia także propozycję czynników, które obecnie powinno się uwzględniać w pracach waloryzujących rolniczą przestrzeń produkcyjną. ...
Prewencja w gospodarce odpadami oznacza zapobieganie powstawaniu od-padów - minimalizację lub eliminację - bezpośrednio w miejscu ich powstawania, w procesie produkcyjnym. Przemysł przetwórczy drewna jest w zakresie realizacji strategii prewencyjnych postrzegany jako mniej problematyczny jak przemysł spo-żywczy. Odpady z przetwarzania drewna, o ile nie zawierają substancji niebez-piecznych są postrzegane jako produkty uboczne nadające się do recyklacji zarów-no wewnątrz zakładowej jak i poza zakładem. Przykładowe projekty czystszej produkcji zostały przeprowadzone w dwóch kolejnych latach w przedsiębiorstwie obróbki drewna. Jednoznacznie potwierdzono korzyści stosowania praktyk w za-kresie prewencji, w szczególności metod czystszej produkcji. ...
Opracowana uproszczona metoda szacowania oddziaływania autostrady na grunty rolne pozwala na określenie wszystkich strat związanych z kierunkami tego oddziaływania. Podstawą dla ustalenia strat jest analiza zmienności użytkowania gruntów i klas bonitacyjnych oraz rozmieszczenia dróg dojazdowych do gruntów wzdłuż osi projektowanej autostrady. Przyjętą miarą wielokierunkowego oddzia-ływania autostrady na grunty rolne jest określona zmiana wartości gruntów, przy której wyznaczeniu uwzględniono jedynie zróżnicowanie ich przydatności do pro-dukcji rolniczej. Wartość ta, jest więc miernikiem przydatności gruntów do pro-dukcji rolniczej. Opracowana metoda określania oddziaływania autostrady na grunty rolne jest przedstawiona na przykładzie projektowanego odcinka autostrady A-4 między Tarnowem a Rzeszowem o długości 10,834 km biegnącego przez wsie Bratkowice i Mrowla. Są to tereny położone w województwie Podkarpackim. Budowa jednego kilometra rozpatrywanego odcinka autostrady spowoduje obniżenie wartości gruntów rolnych wynoszące 1724 jednostki zbożowej. Przej-mowanie gruntów pod budowę autostrady oraz negatywne jej oddziaływanie obejmuje około 69 % całkowitej utraty wartości gruntów rolnych. Pozostałe 31% utraty wartości gruntów wiąże się z przyrostem transportu i pogorszeniem rozłogu działek. ...
Celem opracowania jest przedstawienia zagadnień związanych z rozwojem energetyki wiatrowej w województwie dolnośląskim. W pierwszej części opraco-wania w oparciu o materiały źródłowe przedstawione zostały uwarunkowania roz-woju energetyki wiatrowej. Zaledwie 25% powierzchni województwa stanowi ob-szar potencjalnie najmniej konfliktowy. Na Dolnym Śląsku istnieje tylko jedna elektrownia wiatrowa. Jednak czynniki ekonomiczne powodują wzrost zaintereso-wania tymi inwestycjami. W celu wyznaczenia obszarów dla lokalizacji elektrowni wiatrowych wiele gmin w województwie dolnośląskim rozpoczęło w ostatnich la-tach procedurę sporządzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzen-nego lub ich zmian. W opracowaniu przedstawiono zaangażowanie procesu inwe-stycyjnego na przykładzie wybranych gmin omawianego województwa. Podstawą zrównoważonego rozwoju energetyki wiatrowej powinna być przemyślana gospo-darka przestrzenią. Decyzje lokalizacyjne muszą byś poprzedzone wnikliwą anali-zą uwarunkowań przyrodniczych, krajobrazowych i społecznych. Jedynie taki przebieg procesu inwestycyjnego może ograniczać powstawanie konfliktów. ...
Pobór wody z rzeki Rudawy dla potrzeb wodociągowych Krakowa odbywa się na jazie w Szczyglicach. Ujęta woda jest kierowana do dwóch zbiorników uję-ciowych, gdzie jest wstępnie oczyszczana i magazynowana, stanowiąc zabezpie-czenie poboru na czas pogorszenia jakości wody w rzece. Natomiast przy nieod-powiedniej jakości wody w zbiornikach (podczas eutrofizacji) pobór następuje bezpośrednio z rzeki. Podstawą do wyboru „źródła" wody jest monitoring jej jako-ści i dostawa do stacji uzdatniania wody (ZUW) surowca o możliwie najlepszej ja-kości. W pracy przedstawiono strukturę poboru wody w okresie 8 lat. Poddano analizie w poszczególnych latach procentowy udział wody pobranej z rzeki i zbiorników w odniesieniu do objętości wody uzdatnianej. Udział ten zmienia się w czasie na korzyść zbiorników ujęciowych, od 32,0 w 2004 do 88,0% w 2010 roku. Średni udział w analizowanym czasie wynosił odpowiednio: pobór bezpo-średnio z rzeki 40,0%, zbiornik I 41,0%, zbiornik II 19,0%. W podsystemie wystę-pują częste zmiany udziału poszczególnych „źródeł" wahając się od korzystania w 100% do rezygnacji z danego „źródła". Pogarszająca się jakość wody w sezonie letnim (rozwój glonów, wzrost chlorofilu a) powoduje zwiększenie poboru z rzeki, nawet do całkowitego zaniechania korzystania ze zbiorników. W okresie zimowym, w czasie roztopów lub przy skażeniu rzeki, woda w 100% ...
Lokalizacja jest jednym z ważniejszych czynników determinujących poziom konkurencyjności współczesnych przedsiębiorstw usługowych, w tym hotelar-skich. Umiejscowienie przedsiębiorstwa w danym punkcie przestrzeni współdecy-duje o dostępie do czynników wytwórczych, rynków zbytu, oraz umożliwia funk-cjonowanie w strukturach sieciowych. Celem poznawczym pracy jest ocena stop¬nia koncentracji przestrzennej obiektów hotelarskich. Materiał badawczy w niniejszej pracy ma charakter wtórny i został pozyskany w wyniku unaukawiania materiałów statystycznych oraz literatury przedmiotu i opracowań bibliograficz-nych. Zastosowano metodę badawczą opisową. Zakres prze¬strzenny badań obej-mował wszystkie tzn. 16 województw Polski, a czasowy rok 2009. W badaniu uwzględniono następujące obiekty hotelarskie: hotele, motele, pensjonaty, kem-pingi, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska i pola biwakowe. Do oceny stopnia koncentracji przestrzennej obiektów hotelarskich wykorzystano współczynnik rozmieszczenia Florence'a. Na podstawie analizy wyników prze-prowadzonych badań zaobserwowano mały stopień koncentracji przestrzennej obiektów hotelarskich. Stopień koncentracji przestrzennej jest jednak zróżnicowa-ny w zależności od rodzajów obiektów hotelarskich. Dużym stopniem koncentracji przestrzennej charakteryzują się schroniska, średnim: schroniska młodzieżowe, pensjonaty, pola biwa¬kowe, kempingi i domy wycieczkowe, natomiast małym: ho-tele i motele. ...
W pracy przedstawiono rolę Regionalnej Dyrekcji Planowania Przestrzen-nego, funkcjonującej w Krakowie na terenie województwa krakowskiego w okresie 1946-1949, w odbudowie powojennej wsi. Zaprezentowano strukturę oraz główne działania Regionalnej Dyrekcji Planowania Przestrzennego jakie były podejmowa-ne w celu prawidłowego przestrzennego zagospodarowania wsi. Pokazano pro-gram prac Dyrekcji, obejmujący opracowanie planu regionalnego województwa krakowskiego, planów miejscowych miast i wsi oraz konieczność przeprowadzenia scaleń oraz parcelacji gruntów na terenie niektórych powiatów.
...
Celem badań było porównanie wzrostu sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L ) i stanu akarofauny (Acari) glebowej w 2-letnich uprawach na rekultywowanym te-renie popoligonowym oraz na glebie leśnej w Nadleśnictwie Żołędowo. Do zalesień i odnowienia wykorzystano 2-letnie sadzonki sosny wyprodu-kowane w szkółkach polowych z zastosowaniem ściółkowania, nawożenia orga-nicznego oraz metodą tradycyjną. Badania przeprowadzono w roku 2009. Doświadczenie obejmowało nastę-pujące czynniki: sposób przygotowania powierzchni przeznaczonej pod zalesienie - z udziałem (A) lub bez udziału łubinowania (B). Czynnikiem drugim był sposób produkcji sadzonek sosny jaki zastosowano w szkółce leśnej: 1 - kompost z dodat-kiem kory bez ściółkowania, 2 - kompost z dodatkiem kory ze ściółkowaniem, 3 - kompost z dodatkiem trocin bez ściółkowania, 4 - kompost z dodatkiem trocin ze ściółkowaniem. Wszystkie wyniki odnoszono do powierzchni kontrolnej (C), którą usytu-owano na glebie leśnej. Porównując wybrane wskaźniki wzrostu dwuletniej upra-wy sosny na rekultywowanym terenie popoligonowym stwierdzono, że zabieg łu-binowania nie oddziaływał istotnie na te parametry. Przeprowadzony w szkółce zabieg ściółkowania wpływał korzystnie na kształtowanie się wszystkich mierzo-nych wskaźników wzrostu sosny w dwuletniej uprawie leśnej. Zmiany liczebności roztoczy i różnorodności gatunkowej mechowców w kolejnych latach początko-wego stadium sukcesji prognozują zachodzące procesy rewitalizacji tego terenu. Niskie wartości wskaźników dla zgrupowań roztoczy, w porównaniu z odnowioną powierzchnią ...
W pracy przedstawiono czynniki ryzyka ekologicznego w wykonawstwie robót regulacyjnych i konserwacyjnych na małych i średnich ciekach nizinnych. Do czynników tych należą zdarzenia związane z realizacją robót, które mają wpływ na stan ekologiczny cieku, prawdopodobieństwo wystąpienia tych zdarzeń oraz ich konsekwencje w postaci niekorzystnych zmian ekologicznych w korytach cieków. Na podstawie zaobserwowanych reakcji naczyniowych roślin wodnych na działania techniczne w korycie rzeki, dokonano szczegółowej oceny jednego z tych czynników - zmian ekologicznych w korycie cieku. Badania terenowe pro-wadzono w latach 2007-2008, na 44 odcinkach nizinnych cieków Dolnego Śląska. Były one zlokalizowane w korytach uregulowanych lub konserwowanych oraz na odcinkach nieprzekształconych w wyniku działań antropogenicznych. Badania obejmowały identyfikację występujących w korycie gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna.Badania wykazały, że wykonanie robót zarówno regulacyjnych jak i kon-serwacyjnych miało niekorzystny wpływ na skład gatunkowy naczyniowej roślin-ności wodnej. W większości przypadków usunięte w wyniku robót gatunki nie od-tworzyły swego udziału w korytach przekształconych. Na niektórych odcinkach koryt obserwowano zagęszczenie gatunku mniejsze niż na odcinku nieobjętym działaniami technicznymi. Tylko w nielicznych przypadkach zagęszczenie danego gatunku na porównywanych odcinkach cieków było podobne. Wyniki te wskazują, że rozpatrywany w pracy czynnik ryzyka - ekologiczne skutki wykonania robót - kształtuje się na ogół ...
Najistotniejszym problemem we współczesnej klimatologii jest zagadnienie ocieplania klimatu. Chociaż nie udowodnione ponad wszelką wątpliwość, wiele czynników świadczy o zmianie klimatu w przeciągu ostatniego krótkiego okresu czasu. W pracach poświęconych roli lesistości w bilansie wodnym zlewni badacze podkreślają duże zdolności retencyjne terenów leśnych. Zdolności te wpływają na zwiększenie sum odpływów ze zlewni o większej lesistości w latach suchych i na zmniejszenie ich w latach mokrych oraz na wzrastanie odpływów w półroczach letnich i na zmniejszanie ich w półroczach zimowych. W badaniach w zlewniach o różnej lesistości wykazali oni, duże zdolności retencyjne zlewni o większym za-lesieniu. Świadczą o tym bardzo wyrównane przebiegi miesięcznych przepływów oraz stosunkowo niewielkie miesięczne zmiany retencji. Także z długoletnich ba-dań prowadzonych przez Zakład Gospodarki Wodnej IBL, w warunkach zlewni nizinnych, rysuje się stabilizujący wpływ lesistości na odpływ wód z terenu zlewni a głównie zaś zmniejszenie jego nierównomierności. Mokradła należą dziś do jed-nych z silniej zagrożonych ekosystemów. Są one jednocześnie centrami różnorod-ności biologicznej, miejscem występowania cennych i chronionych gatunków ro-ślin i zwierząt oraz naturalnymi zbiornikami retencjonującymi wodę. W celu zachowania tych cennych ekosystemów, obejmuje się je ochroną a czasami również prowadzi ich czynną ochronę. Przykładem takiej ochrony jest realizowany przez Lasy Państwowe projekt małej retencji. Pod pojęciem tzw. ...
Powodzie przyczyniają się do olbrzymich zniszczeń, śmierci ludzi oraz strat majątkowych. Od lat poszukuje się skutecznych sposobów zapobiegania tego ro-dzaju kataklizmom jak i ograniczania tragicznych skutków, jakie za sobą niosą. Istotnym krokiem w tej kwestii było przyjęcie przez Parlament Europejski i Radę, w październiku 2007 r., Dyrektywy Powodziowej. W Polsce, jednym z wielu dzia-łań na rzecz zapobiegania skutkom powodzi było przyjęcie w lipcu 2010 r., ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie bu-dowli przeciwpowodziowych. Zalicza się do nich m.in. kanały ulgi, poldery prze-ciwpowodziowe, zbiorniki retencyjne oraz wały przeciwpowodziowe. Pozyskiwa-nie nieruchomości w związku z realizacją inwestycji może nastąpić zgodnie z ustawą m.in. w drodze postępowań scaleniowych. W opracowaniu przedstawiono teoretyczną koncepcję studium ochrony przeciwpowodziowej na potrzeby prac scaleniowych ze wskazaniem głównych źródeł danych przestrzennych i opisowych niezbędnych do przygotowania tego ro-dzaju opracowania. Należą do nich m.in. wyniki studiów i analiz dotyczących cha-rakterystyki obiektu scaleniowego oraz szereg innych materiałów tematycznie związanych z zagrożeniem powodziowym - m.in. wstępna ocena ryzyka powo-dziowego, mapy zagrożenia powodziowego czy mapy ryzyka powodziowego, któ-rych opracowanie wynika z postanowień Dyrektywy Powodziowej. ...
Badano wpływ nawożenia kompostem przygotowanym na bazie higienizo-wanych osadów ściekowych z dodatkiem kory sosnowej i ściółkowania świeżą ektopróchnicą leśną na warunki glebowe, wybrane parametry wzrostu jednorocz-nych sadzonek sosny zwyczajnej oraz występowanie roztoczy (Acari) glebowych, szczególnie mechowców (Oribatida). Badania przeprowadzono w roku 2008 w szkółce leśnej Białe Błota (Nadleśnictwo Bydgoszcz) na glebie rdzawej właści-wej. Cała powierzchnia doświadczenia była nawadniana za pomocą deszczowni stałej.Analiza odczynu gleby w poszczególnych wariantach doświadczenia wyka-zała, że zastosowanie nawożenia organicznego i ściółkowanie spowodowało spa-dek pH. Zawartość fosforu przyswajalnego mieściła się w zakresie 5,51-7,64 mg P2O5 100g-1 gleby, przy czym wyższe wartości stwierdzono na poletkach nawożo-nych kompostem i ściółkowanych. Podobną zależność stwierdzono w zawartości potasu przyswajalnego. Sadzonki sosny na poletkach nawożonych kompostem by-ły istotnie wyższe od rosnących na poletkach z nawożeniem mineralnym. Nawoże-nie organiczne zwiększyło również istotnie świeżą masę części nadziemnych sa-dzonek, średnio o 79%. Przeprowadzone we wrześniu ściółkowanie nie oddziaływało istotnie na żaden z trzech rozpatrywanych parametrów wzrostu rocz-nych sadzonek. W badanych glebach w okresie wiosny odnotowano niską i wy-równaną w poszczególnych wariantach liczebność roztoczy - 1,08-1,99 tys. osobn.• m-2. Jesienią na stanowiskach nieściółkowanych zagęszczenie tych stawo-nogów nieznacznie spadło, a na ściółkowanych wzrosło dziesięciokrotnie. W obydwu terminach badań w zgrupowaniach roztoczy przeważnie dominowały Actinedida, które stanowiły od ...
