Zeszyt: 2025, vol. 20 / 1 / 1

Barbara Jagosz

Roman Rolbiecki

Stanisław Rolbiecki

Piotr Stachowski

Wiesław Ptach

Anna Figas

Daniel Liberacki

Ariel Łangowski

Wiesława Kasperska-Wołowicz

Ferenz Pal-Fam

ASSESSMENT OF WATER REQUIREMENTS FOR ROBINIA PSEUDOACACIA L. ON RECLAIMED AREAS

Water is a crucial natural resource, influencing plant productivity and sustaining ecosystems. Black locust, known for its drought resistance and adaptability to unfavorable conditions, is frequently used in the recovery of degraded regions. During juvenile phase, black locust requires sufficient soil moisture for proper growth. The objective of the research was to assess the water needs of black locust in the second stage of growth on reclamation plantations, specifically starting three years after planting. Water requirements were evaluated for five regions in Poland between 1 June and 31 August in 1981-2010. Water requirements, quantified as crop evapotranspiration, were determined by multiplying the plant coefficient by the reference evapotranspiration. The Blaney-Criddle equation, with the plant coefficient adapted using the Żakowicz method, was applied to estimate reference evapotranspiration. It was found that the average water requirements from June to August were 370 mm. Rainfall deficits were observed in all regions, with the highest shortfalls in central Poland. Additionally, all regions demonstrated an upward trend in water requirements for this species. The results provide valuable insights for planning and implementing irrigation strategies for black locust cultivated in reclamation plantations in Poland, supporting the sustainable management of water resources in the region. ...

Stanisław Rolbiecki

Mikołaj Łoniewski

POTRZEBY WODNE TRUSKAWKI W POWIECIE CHOJNICKIM W ŚWIETLE PRZEWIDYWANYCH ZMIAN KLIMATU

Celem pracy była próba oszacowania zapotrzebowania na wodę truskawki w powiecie chojnickim w zależności od przewidywanych zmian klimatycznych. W opracowaniu uwzględniono dwa scenariusze (RCP 4.5 i RCP 8.5) dla okresu 2021-2100. Stwierdzono, że w okresie porównawczym łączne niedobory opadu w okresie wegetacji truskawki w powiecie chojnickim - odpowiednio w roku średnim, średnio suchym i bardzo suchym - wynosiły 31 mm, 127 mm i 192 mm. W okresie porównawczym (referencyjnym) największy miesięczny deficyt opadu w sezonie wegetacyjnym truskawki występował w czerwcu. Wielkość niedoboru opadu - odpowiednio w roku średnim, średnio suchym i bardzo suchym - wynosiła 19 mm, 39 mm i 53 mm. Natomiast w okresie prognozowanym największe miesięczne deficyty opadu w czasie wegetacji truskawki będą miały miejsce w lipcu. Te deficyty opadu według scenariusza RCP 4.5 - odpowiednio w roku średnim, średnio suchym i bardzo suchym - będą w przybliżeniu wynosić 15 mm, 40 mm i 58 mm. Z kolei w świetle scenariusza RCP 8.5 deficyty opadu w lipcu mogą w przybliżeniu kształtować się na poziomie odpowiednio 17 mm, 43 mm i 61 mm. W latach 2021-2100 oczekiwać należy zwiększenia zapotrzebowania na wodę u truskawki. Jeśli zmiany klimatu będą przebiegały według scenariusza RCP 4.5, to wzrost ten w okresie ...

Patrycja Szczechura

Ewelina Aksamit

Prof. dr hab. inż. Katarzyna Wolny-Koładka

ANALIZA MIKROBIOLOGICZNA POWIETRZA W PRZECHOWALNIACH WARZYW

Przeprowadzono analizę powietrza, w wybranych przechowalniach warzyw pod kątem oceny stopnia jego zanieczyszczenia przez drobnoustroje wskaźnikowe - bakterie ogólne, grzyby, gronkowce oraz promieniowce. Stan aerosanitarny wewnątrz magazynów porównywano ze środowiskiem zewnętrznym (punkty kontrolne w pobliżu magazynów). W analizie uwzględniono także czynnik fizyczny zanieczyszczenia powietrza, frakcję pyłów PM2,5 oraz PM10. Badania wykonywane były na przestrzeni ośmiu miesięcy: przed rozpoczęciem magazynowania warzyw w przechowalniach, na początku, w trakcie oraz pod koniec tego okresu. Planowano zweryfikować występowanie związku pomiędzy stężeniem drobnoustrojów, a pozostałymi oznaczanymi zmiennymi. Oznaczone liczebności mikroorganizmów z racji barku obowiązujących norm odniesiono do wartości referencyjnych z wycofanych w 2015 roku aktów prawnych. Wyniki dotyczące stężenia pyłów porównano z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 roku oraz indeksem jakości powietrza Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Jak pokazały niniejsze badania, w środowisku przechowalni warzyw występują potencjalnie niebezpieczne mikroorganizmy, głównie grzyby pleśniowe oraz wysokie zapylenie, co stwarza wątpliwości w kontekście bezpieczeństwa długotrwałego przebywania w obiektach w trakcie prac rolniczych.     ...

Patrycja Szczechura

Jowita Cała

Prof. dr hab. inż. Katarzyna Wolny-Koładka

ANALIZA PROFILU LEKOOPORNOŚCI BAKTERII ESCHERICHIA COLI IZOLOWANYCH Z ODPADÓW KOMUNALNYCH

Celem pracy była ocena profilu lekooporności bakterii E. coli, które zostały wyizolowane z odpadów komunalnych. Określono, czy wśród zgromadzonych izolatów są szczepy posiadające mechanizm ESBL (extended-spectrum β-lactamase) oraz czy są one oporne na antybiotyki β-laktamowe. Analizę wykonano z zastosowaniem metody dyfuzyjno-krążkowej, przy użyciu 7 antybiotyków należących do β-laktamów (w tym 2 penicyliny, 5 cefalosporyn). Uzyskane wyniki porównano z normami KORLD (Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów) oraz EUCAST (European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing). Analiza wykazała, że u 70% badanych izolatów nie odnotowano oporności na żaden z testowanych antybiotyków. Natomiast 30% szczepów była oporna na więcej niż 1 antybiotyk. Średniowrażliwość na działanie cefazoliny zaobserwowano u 80% szczepów E. coli. Najwięcej, bo aż 20% szczepów było opornych na ten antybiotyk. Natomiast 100% wrażliwość stwierdzono w stosunku do amoksycyliny z kwasem klawulanowym, która należy do penicylin. Mechanizmu ESBL nie zaobserwowano. Stwierdzono, że odpady komunalne są miejscem bytowania bakterii E. coli opornych na antybiotyki. Dlatego niezwykle ważnym jest prowadzenie dalszych badań mających na celu monitorowanie tego źródła lekooporności. ...

Haq NAWAZ

Ulaş ŞENYIĞIT

Cengiz TÜRKAY

İlknur AKGÜN

Roman ROLBIECKI

Stanisław ROLBIECKI

MODULATION OF FIBER AND NUTRIENT COMPOSITION IN MAIZE GRAINS UNDER DIFFERENTIAL DEFICIT IRRIGATION REGIMES

Efficient water management is critical in modern agriculture, particularly in the face of increasing water scarcity and climate variability. Maize, a major cereal crop worldwide, is highly sensitive to water availability, making irrigation management a key factor in sustaining both yield and grain quality. This study was conducted to investigate the impact of deficit irrigation, including partial root-zone drying (PRD) techniques, on the grain quality parameters of maize. The experiment evaluated the effects of different irrigation levels 100% (full irrigation), 75%, 50% (with and without PRD), and 25% on key biochemical attributes of maize grain. Results revealed a significant influence of irrigation level on most grain quality parameters. ADF content increased progressively with reduced water application, peaking at 3.90% under 25% irrigation, while the lowest value (3.43%) was recorded under full irrigation. Conversely, NDF and hemicellulose contents were highest under full irrigation (19.13% and 15.70%, respectively) and decreased under severe water stress. Starch content also declined with increasing water deficit, with the maximum value under full irrigation and the lowest (63.33%) under 25% irrigation. Protein content was highest in the fully irrigated treatment, though differences among treatments were not statistically significant. Oil content showed a similar trend, with maximum values ...

Stanisław Rolbiecki

Piotr Mietła

POTRZEBY WODNE BURAKA CUKROWEGO W POWIECIE CHEŁMIŃSKIM W ŚWIETLE PRZEWIDYWANYCH ZMIAN KLIMATU

Celem pracy była próba oszacowania zapotrzebowania na wodę u buraka cukrowego w powiecie chełmińskim w zależności od przewidywanych zmian klimatycznych. W opracowaniu uwzględniono dwa scenariusze (RCP 4.5 i RCP 8.5) dla okresu 2021-2100. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że najwięcej wody rośliny buraka - dla prawidłowego przebiegu wzrostu i rozwoju - będą wymagać w lipcu. Dobowe zapotrzebowanie na wodę w tym miesiącu - odpowiednio w latach średnich, średnio suchych i bardzo suchych - wyniesie 4,3 mm, 4,7 mm i 5,2 mm w świetle scenariusza RCP4.5, natomiast w zgodnie ze scenariuszem RCP8.5 będą one większe - odpowiednio na poziomie 4,4 mm, 4,9 mm i 5,3 mm. Potrzeby wodne buraka cukrowego w całym okresie wegetacji (21 IV - 30 IX), jeśli zmiany klimatyczne przebiegną według scenariusza RCP4.5 - w latach średnich, suchych i bardzo suchych - wyniosą odpowiednio 475 mm, 523 mm i 570 mm. Natomiast zgodnie ze scenariuszem RCP8.5 będą one większe, kształtując się na poziomie odpowiednio 492 mm, 541 mm i 590 mm. Z równań regresji liniowej, które wyznaczono dla okresu prognozowanego (2021-2100) wynika, że należy oczekiwać zwiększenia się potrzeb wodnych buraka cukrowego. Odpowiednio dla scenariuszy RCP4.5 i RCP8.5, potrzeby wodne buraka cukrowego w okresie wegetacji (21 IV - 30 ...

Stanisław Rolbiecki

Ariel Łangowski

Weronika Pezała

Renata Kuśmierek-Tomaszewska

Roman Rolbiecki

POTRZEBY WODNE JEŻÓWKI PURPUROWEJ (Echinacea purpurea L.) NA DACHU ZIELONYM W AGLOMERACJI MIEJSKIEJ BYDGOSZCZY W ŚWIETLE PRZEWIDYWANYCH ZMIAN KLIMATU

Celem pracy była próba oszacowania zapotrzebowania na wodę u jeżówki purpurowej (Echinacea purpurea L.) na dachu zielonym w aglomeracji miejskiej Bydgoszczy w świetle przewidywanych zmian klimatu. Uwzględniono scenariusz zmian klimatu dla Polski SRES: A1B. Potrzeby wodne jeżówki wyznaczono metodą współczynników roślinnych. Na podstawie przyjętych założeń oraz przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że w okresie prognozowanym (2021-2050) wystąpi większa zmienność potrzeb wodnych jeżówki. W okresie prognozowanym należy się spodziewać wystąpienia wyraźnej tendencji do zwiększania się potrzeb wodnych jeżówki (w każdym dziesięcioleciu o 8.9 mm). Sumy niedoboru opadu dla okresu wegetacji jeżówki purpurowej (11 maj - 10 lipiec) - w roku średnim, średnio suchym i bardzo suchym - zmniejszą się w niewielkim zakresie z poziomu 205,9 mm, 259,4 mm i 301,9 mm w okresie porównawczym do poziomu odpowiednio 198,6 mm, 254,6 mm i 298,5 mm w okresie prognozowanym (co wynika z większej ilości opadów w czerwcu i lipcu w wykorzystanym scenariuszu zmian klimatu). ...

Atilgan Atilgan

Dilara Durak

Burak Saltuk

USE OF BUMBLEBEES AND COLORED COVER MATERIALS IN GOOD AGRICULTURAL PRACTICES

Greenhouse activities are increasing in the Mediterranean region and constitute a large portion of agriculture. Climatic conditions can be controlled in greenhouse activities. Wind, one of the most important parameters, is less effective inside the greenhouse than outside through natural means. The study was conducted in experimental greenhouses on the Alanya Alaaddin Keykubat University campus. Three experimental greenhouses were 3x12 m in size. The first greenhouse featured a transparent cover material (CG), the second utilized a blue cover material (BG), and the third was equipped with a blue cover material and inhabited by bumblebees (BBG). Following these treatments, parameters such as plant width, length, weight, stem diameter, total yield, marketable yield, average fruit weight, and leaf chlorophyll content were determined. It was determined that the BBG greenhouse achieved the highest yield, plant height, and fruit equivalent diameter values. Furthermore, the BBG variant achieved the lowest fruit firmness values. This is thought to be due to its faster development and faster maturity compared to other greenhouses. Therefore, it has been determined that both the blue color and bumblebees positively affect tomato plant development parameters in the BBG greenhouse. Therefore, we believe that implementing good agricultural practices to achieve higher yields is ...

Agnieszka Petryk

Paulina Śliz

Agnieszka Włoch-Szymla

MULTIFUNCTIONAL AND SUSTAINABLE RURAL DEVELOPMENT IN EUROPE AND CHINA. A COMPARATIVE REVIEW OF POLICIES AND PRACTICES

Rural development in both Europe and China has undergone profound transformation in recent decades, shifting from a productivity-oriented model toward one embracing multifunctionality and sustainability. This paper reviews and compares the conceptual frameworks, policy instruments, and practical implementations of multifunctional and sustainable rural development (MSRD) in these two regions. Drawing upon policy documents, academic literature, and international development reports from 2000 to 2025, the analysis highlights similarities in the pursuit of rural diversification, environmental protection, and social inclusion, yet underscores distinct institutional pathways shaped by governance systems and cultural contexts. The study concludes that mutual learning between European and Chinese rural policies can foster more integrated, resilient, and inclusive rural futures. ...

Omer Suha USLU

Muhittin SERTPOLAT

EVALUATION OF ADAPTATION, HERBAGE YIELD, AND FORAGE QUALITY OF SELECTED BARLEY (HORDEUM VULGARE L.) VARIETIES UNDER MEDITERRANEAN ECOLOGICAL CONDITIONS

This study was conducted during the 2020-2021 growing season at the experimental field of the Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, Kahramanmaraş Sütçü İmam University. The objective was to evaluate the adaptation, herbage yield, and forage quality of selected barley (Hordeum vulgare L.) varieties under the ecological conditions of Kahramanmaraş province. Ten barley cultivars (Compagne, Ibaona, Arconda, Yalın, Çetin 2000, Asil, Aydan Hanım, Bozlak, Misket, and Akar) were used in the experiment. The experiment was arranged in a randomized complete block design (RCBD) with three replications. The results revealed no statistically significant differences among the varieties for the traits evaluated, except for crude ash content. Green herbage yield ranged from 1046 to 1506 kg/da, while dry herbage yield varied between 334 and 484 kg/da. Dry matter content ranged from 29.66% to 33.30%, crude protein content from 11.9% to 14.0%, and crude ash content from 6.48% to 8.67%. Neutral detergent fiber (NDF) and acid detergent fiber (ADF) ratios ranged from 62.30% to 68.17% and 32.05% to 36.58%, respectively. Digestible dry matter (DDM) values ranged from 59.58% to 64.42%, dry matter intake (DMI) from 1.76% to 1.93%, and relative feed value (RFV) from 83.28 to 95.34. Among the cultivars, Compagne had ...